در دنیای بیزینس و کسب و  کار امروز ، کلید بقا و رشد و توسعه یک سازمان در هنر مدیریت مالی آن سازمان و مدیریت سازمان نهفته است . در میان بی شمار استراتژی های مالی ، یکی از اساسی ترین موارد به جهت استفاده از نیروی کامل یک سازمان تجزیه و تحلیل جریان نقدی کسب و کار می باشد که مانند یک قلب تپنده در سازمان برای حفظ و رشد و برقراری جریان در بین بخش های سازمان ضروری می باشد . برای شناخت بهتر جریان نقدی و تحلیل آن و چرایی اهمیت جریان نقدی در یک سازمان در ادامه مقاله با ما همراه شوید :

تحلیل جریان نقدی : تجزیه و تحلیل جریان نقدی ؛ پرداختی ها و دریافتی های وجوه نقد در سازمان را در یک دوره زمانی خاص مشخص می کند تا یک دید جامع از پرداختی ها و دریافتی های وجوه نقد از طریق برجسته و مشخص کردن منابع و موارد استفاده پول نقد در یک سازمان ارائه دهد که به دنبال آن دیدگاه ارزشمندی از وضعیت نقدینگی کل سازمان مشخص می سازد .
برای توضیح بهتر این مطلب یک فروشگاه خیالی به نام دیجی را به عنوان مثال در ذهن خود تصور کنید :
فروشگاه خرده فروشی دیجی شاهد افزایش فروش بود که نشان از موفقیت فروشگاه را داشت . با این حال ، در پشت پرده با مدیریت هزینه و ثبات مالی دست و پنجه نرم می کرد به همین جهت برای مقابله با این چالش از تجزیه و تحلیل جریان نقدی استفاده نمود و حقایقی پنهانی خودشان را نشان دادند :

اگرچه در آمد دیجی امیدوار کننده به نظر می رسید اما پرداخت های با تاخیر و افزایش هزینه ها باعث ایجاد تنگنای نقدی کسب و کار گردید .

دیجی زمانی که متوجه لزوم استفاده از تجزیه و تحلیل جریان نقدی کسب و کار گردید ، اقدامات قاطعی را انجام داد و استراتژی هایی  را برای بهینه سازی جریان نقدی خود به کار برد .

این موارد سبب گردید تا فروشگاه دیجی درک عمیق تری از زمان بندی جریان های نقدی و خروجی بدست آورد که همین امر سبب گردید تا بتواند کمبود یا مازاد وجوه نقد سازمان را پیش بینی کند و برای آن ها برنامه ریزی کند .

با رعایت این موارد فروشگاه دیجی قدرت لازم برای کنترل و مدیریت سرمایه در گردش کسب و کار را به دست بگیرد و تعهدات مالی خود را با دقت انجام بدهد .

چرا تجزیه و تحلیل جریان نقدی مهم است ؟

تصمیم گیری آگاهانه :
تصمیم گیری روشنگرانه در مورد سرمایه گذاری ها ، هزینه ها و فرصت های رشد را امکان پذیر و میسر می سازد.

برنامه ریزی بلند مدت :
نیازهای نقدی را پیش بینی می کند و نقدینگی کافی را برای تعهدات و عملیات تضمین می کند .

بهینه سازی عملیاتی :
زمینه هایی را برای بهبود مدیریت نقدینگی ، کاهش هزینه ها و روابط با تامین کنندگان شناسایی می کند .

مدیریت سرمایه در گردش :
در دسترس بودن بودجه برای عملیات روزانه سازمان و همچنین تعهدات مالی را ارزیابی می کند .

توانایی مالی :
توانایی پرداخت قبوض ، پوشش هزینه های سازمان ، کاهش خطر ورشکستگی یا چالش های مالی را تعیین می کند .

مولفه های تجزیه و تحلیل جریان نقدی :
برای به دست آوردن درک جامع از چشم انداز مالی یک کسب و کار یا سازمان ، تجزیه و تحلیل جریان نقدی باید شامل سه جزء اساسی باشد :

جریان نقدی حاصل از عملیات مالی :

بر پول نقد تولید شده یا استفاده شده در عملیات روزانه شرکت تمرکز دارد.
شامل درآمد ، هزینه ، تغییرات سرمایه در گردش و اقلام غیر نقدی سازمان می باشد.
جریان نقدی که مستقیما با عملیات اصلی کسب و کار مرتبط است را نشان می دهد.

جریان نقدی ناشی از سرمایه گذاری :

جریان نقدی حاصل از خرید یا فروش دارایی های بلند مدت مانند دارایی ، تجهیزات یا سرمایه گذاری را بررسی می کند.
دیدگاه هایی را در مورد اینکه چگونه تصمیمات سرمایه گذاری بر موقعیت نقدی شرکت تاثیر می گذارد ارائه می دهد.
اثربخشی تخصیص سرمایه و بازده حاصل از سرمایه گذاری را ارزیابی می کند.

جریان نقدی ناشی از تامین مالی :

جریان های نقدی حاصل از فعالیت های مرتبط با تامین مالی را تجزیه و تحلیل می کند.
شامل خرید مجدد سهام ، اخذ یا باز پرداخت وام ها و پرداخت سود های سهام می باشد.
تاثیر تصمیمات تامین مالی بر جریان نقدی و ساختار  سرمایه شرکت را ارزیابی می کند.

مراحل انجام تجزیه و تحلیل جریان نقدی :

برای شروع فرآیند تجزیه و تحلیل جریان نقدی ، داشتن صورت حساب های جریان نقدی ضروری است تا حساب دقیقی از جریان‌های نقدی ورودی و خروجی در یک دوره خاص ارائه ‌کند.

صورت حساب جریان نقدی بسیار مهم است زیرا حرکت واقعی وجوه نقد سازمان و کسب و کار را نشان می دهد و به شناسایی منابع و استفاده از وجوه نقد کمک می کند تا پایه ای برای تجزیه و تحلیل فراهم سازد. معمولاً ، تیم مالی از نرم‌افزار حسابداری برای تولید این صورت‌ها استفاده می‌کند. در صورتی که به دنبال یک برنامه حسابداری متناسب با کسب و کار خود می باشید توصیه می کنم مقاله ( نرم افزار مالی و اداری متناسب با کسب و کار خود را چگونه انتخاب کنیم ؟ ) را از طریق کلیک بر روی ( اینجا ) مطالعه بفرمایید.
خالص کلی جریان نقدی با جمع بندی خالص جریان های نقدی حاصل از عملیات روزانه سازمان ، سرمایه گذاری و تامین مالی به دست می آید که نشان دهنده تغییر موقعیت نقدی شرکت در یک دوره خاص می باشد .

نحوه انجام تجزیه و تحلیل صورت جریان نقدی :
هنگام انجام تجزیه و تحلیل صورت جریان نقدی ، چندین مورد اساسی و کلی وجود دارد که باید به آنها توجه نمود چرا که می توانند بینشی در مورد سلامت یک کسب و کار و سازمان ارائه دهند :

روندهای جریان نقد عملیاتی:
تجزیه و تحلیل روند جریان نقدی عملیاتی در طول زمان می تواند نشان دهنده توانایی کسب و کار برای تولید وجه نقد ثابت از فعالیت اصلی و عملیاتی خود باشد.

جریان نقدی عملیاتی مثبت نشان می دهد که کسب و کار وجوه نقد بیشتری نسبت به هزینه تولید می کند ، در حالی که جریان نقدی منفی چالش های مالی را نشان می دهد.

در اینجا یک فرمول کلی برای تعیین جریان نقدی عملیاتی وجود دارد:

جریان نقدی حاصل از عملیات = درآمد خالص + مخارج غیرنقدی – تغییرات در سرمایه در گردش

محسابه جریان نقدی حاصل از عملیات :
هنگام تعیین جریان نقدی حاصل از عملیات، دو روش متداول مورد استفاده عبارتند از:
روش مستقیم
روش غیر مستقیم

در واقع هر دو روش را می توان استفاده نمود اما معمولا روش غیرمستقیم به طور گسترده در تجارت و امور مالی مورد استفاده قرار می گیرد. بیایید نحوه محاسبه جریان نقدی حاصل از عملیات سازمان را با استفاده از روش غیر مستقیم بررسی کنیم :

با درآمد خالص شروع کنید:
با رقم درآمد خالص از صورت حساب های سود و زیان شروع کنید که نشان دهنده سود شرکت پس از حسابداری هزینه ها و مالیات است.

هزینه‌های غیر نقدی را اضافه کنید:
هزینه‌های غیرنقدی را با اضافه کردن آنها به درآمد خالص احتساب نمایید این هزینه‌ها برای مقاصد حسابداری کسر می‌شوند ، اما شامل جریان نقدی واقعی نمی‌شوند.

تعدیل سود و زیان سازمان :
هر گونه ضرر یا سود حاصل از فروش دارایی را محسابه کنید ، زیان های برگشتی را اضافه کنید یا سود را کسر کنید تا تأثیر آن بر جریان نقدی به طور دقیق منعکس شود.

تغییرات در دارایی های غیرجاری را در نظر بگیرید:
تغییرات در دارایی های غیرجاری مانند سرمایه گذاری ها یا دارایی ها را در نظر بگیرید که ممکن است بر جریان نقدی تأثیر بگذارد.

عامل تغییر در دارایی ها و بدهی های جاری:
تغییرات در دارایی های جاری (به استثنای سود قابل پرداخت) و بدهی های جاری را تجزیه و تحلیل کنید تا تأثیر آنها بر جریان نقدی تعیین شود.

جریان ازاد نقدینگی:
ارزیابی روند جریان نقدی آزاد که وجه نقد موجود پس از تامین هزینه های عملیاتی و مخارج سرمایه ای است، بسیار مهم است. جریان نقد آزاد مثبت نشان می دهد که شرکت دارای وجوه نقدینگی کافی برای سرمایه گذاری در فرصت های رشد یا بازگشت ارزش به سهامداران می باشد.

مدیریت سرمایه در گردش:
نظارت بر تغییرات در سرمایه در گردش ، مانند حساب های دریافتی ، موجودی کالا و حساب های پرداختی ، دیدگاهی را در مورد کارایی چرخه های تبدیل نقدی ارائه می دهد.
حتی افزایش مطالبات یا سطح موجودی ، بدون افزایش متناظر در بدهی ها می تواند نشان دهنده مشکلات بالقوه نقدینگی باشد.

کفایت جریان نقدی:
ارزیابی اینکه آیا جریان نقدی برای پوشش پرداخت بدهی ، سود سهام و سرمایه گذاری های برنامه ریزی شده کافی است یا خیر به ارزیابی ثبات مالی شرکت کمک می کند. جریان نقدی ناکافی برای انجام تعهدات ممکن است منجر به جریان نقدی منفی و در نهایت نیاز به تامین مالی خارجی گردد.

نسبت های جریان نقدی:
محاسبه نسبت‌های کلیدی جریان نقدی ، مانند نسبت جریان نقد عملیاتی یا حاشیه جریان نقدی ، می‌تواند یک تحلیل مقایسه‌ای در برابر معیارهای سازمان و کسب و کار ارائه دهد.
انحراف از هنجارهای سازمان ممکن است نشان دهنده ضعف در مدیریت جریان نقدی باشد.
با دنبال کردن این مراحل و تمرکز بر این موارد کلیدی ، کسب‌وکارها می‌توانند دیدگاه ارزشمندی درباره سلامت مالی خود کسب کنند ، تصمیمات آگاهانه بگیرند و برای بهینه‌سازی جریان نقدینگی ، تضمین ثبات مالی و رشد پایدار کسب و کار اقدام نمایند .

​