برگه تشخیص مالیات از جمله موضوعات مهم و مورد توجه مشمولین مالیاتی و فعالین اقتصادی می‌باشد. طبق قانون مالیات‌های مستقیم (ماده 110) که به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و توسط دولت به اجرا در آمده است، مودیانی که مشمول قانون مالیات های مستقیم هستند، می بایستی اظهارنامه‌های مالیاتی مربوط به فعالیت های اقتصادی خود را مطابق با زمان بندی اعلام شده ارائه دهند.
در این مقاله، سعی بر آن خواهیم داشت تا تمام نکات و جوانب برگه تشخیص مالیات را به طور کامل مورد بررسی قرار دهیم. پس با ما همراه باشید.

برگه تشخیص مالیات

برگه تشخیص مالیات به صورت های مختلفی تعریف می گردد که در این قسمت به مرسوم ترین آن اشاره خواهیم کرد. برگه تشخیص مالیات که از آن تحت عناوینی همچون برگه ارزیابی مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی انفرادی و یا برگه ارزیابی عمومی مالیاتی نیز یاد می شود، سندی شامل محاسبات مالیاتی بر مبنای اظهارنامه مالیاتی مودیان می باشد که برای هر یک از انواع درآمد مانند معاملات، عملکرد در سال مالی، حقوق و هر آنچه که مشمول قانون مالیات‌های مستقیم می گردد، به طور مجزا صادر می گردد و عملا نتیجه بررسی اظهارنامه مودی در سازمان امور مالیاتی و دارایی کشور را نشان می دهد.
هریک از برگه‌های تشخیص مالیاتی منجر به صدور قبض مالیاتی برای مودی خواهد شد (البته در شرایطی که مندرجات اظهارنامه مالیاتی شامل قانون مالیات های مستقیم نگردد، مفاصا قابل صدور می باشد).

مهلت زمانی برگه تشخیص مالیات

مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم، مودیانی که مشمول این قانون هستند، حداکثر می بایستی تا 4 ماه پس از پایان سال مالی خود اظهارنامه مرتبط با تمامی فعالیت‌های اقتصادی خود را تکمیل و به شعبه سازمان امور مالیاتی مرتبط با منطقه فعالیت کسب و کار خود ارائه نمایند.
مطابق با ماده 110 از همین قانون، سازمان امور مالیاتی و دارایی کشور حداکثر تا مدت زمان یک سال نسبت به تاریخ آخرین مهلت ارائه اظهارنامه های مالیاتی توسط مودیان، می بایستی اظهارنامه های ارائه شده را مورد بررسی قرار داده و برگه تشخیص مالیاتی مودیان را صادر نماید.
علاوه بر مهلت فوق، سازمان امور مالیاتی حداکثر سه ماه مهلت دارد تا برگه تشخیص مالیاتی مودیان را به آن ها به صورت رسمی ابلاغ نماید.
نکته مهمی که مودیان می بایستی بدان توجه نمایند این است که اگر سازمان امور مالیاتی، مراحل صدور و ابلاغ برگه های تشخیص مالیاتی را در مهلت های مذکور انجام ندهد، اظهارنامه ارائه شده توسط مودی، بدون هیچ تغییری مورد تایید خواهد بود و اعمال هرگونه تغییرات از جانب این سازمان امکان پذیر نمی باشد.

دریافت برگه تشخیص مالیات

همانطور که در مقالات دیگر مورد اشاره قرار گرفته است، سامانه‌های متعددی توسط سازمان امور مالیاتی تعریف و به اجرا در آمده‌اند که هریک از آن ها کاربرد و موضوعیت متفاوتی دارند.
دریافت برگ تشخیص مالیاتی از طریق سامانه my.tax.gov.ir امکان پذیر می باشد.
دقت داشته باشید که سامانه‌های دیگر سازمان امور مالیاتی کاربری خاص به خود را دارند؛ به عنوان مثال، سامانه مودیان مالیاتی جهت تبادل صورتحساب های الکترونیکی و امور مربوط به کارپوشه مالیاتی، درگاه ملی امور مالیاتی به منظور یکپارچه سازی داده ها و اطلاعات مودیان می باشد.
دریافت برگه تشخیص مالیاتی ممکن است از طریق سامانه های دیگر سازمان امور مالیاتی نیز میسر باشد، اما سامانه my.tax.gov.ir به عنوان روشی آسان تر در این زمینه پیشنهاد می‌گردد.
ذکر این نکته مهم است که مودیان می توانند برگه تشخیص مالیاتی خود را از طریق مراجعه حضوری به شعبه سازمان امور مالیاتی مربوط به منطقه فعالیت خود نیز دریافت نمایند.
در این قسمت از مقاله، به توضیح روش دریافت برگه تشخیص مالیاتی از طریق سامانه خواهیم پرداخت.

روش دریافت برگه تشخیص مالیاتی از سامانه

همانطور که مورد اشاره قرار گرفت، روش های زیادی جهت دریافت برگه تشخیص مالیاتی وجود دارند که راحت‌ترین و مرسوم‌ترین آن مراجعه به کارتابل شخصی مودی به آدرس my.tax.gov.ir می‌باشد.
بدین منظور، در صفحه اصلی این سامانه، کد ملی خود را به عنوان نام کاربری وارد کنید و پس از ورود کد امنیتی داخل تصویر، وارد مرحله ارسال کد یکبار مصرف که حاوی یک عدد شش رقمی است، شوید.
برای مشاهده برگه تشخیص مالیاتی خود، از منویی که در سمت راست صفحه اصلی سامانه قرار دارد، وارد بخش سامانه ابلاغ الکترونیک شوید.
در این صفحه، ابلاغیه هایی که برای هر مودی صادر شده است، قابل مشاهده می باشد. با کلیک بر روی گزینه مشاهده، می توانید هر یک از این ابلاغیه ها را دریافت نمایید.

اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی

همانطور که بیان شد، سازمان امور مالیاتی، متناسب با اظهارنامه ارائه شده مودیان، محاسبات مالیاتی را انجام داده و رای نهایی خود را در برگه تشخیص مالیاتی درج کرده و پس از صدور، آن را به مودی ابلاغ می کند.
این امکان وجود دارد که مودی پس از ابلاغ برگه تشخیص مالیات، نسبت به محاسبات صورت گرفته، مندرجات برگه تشخیص مالیاتی و یا بدهی منظور شده در آن اعتراض کرده و نیاز به درخواست تجدید نظر داشته باشد.
اعتراض به برگه تشخیص مالیات از طریق سامانه رسیدگی به اعتراضات مودیان مالیاتی به آدرس obj.tax.gov.ir امکان پذیر می باشد.
علاوه بر سامانه فوق، اگر مودی اعم از شخص حقیقی و یا حقوقی در سامانه سنیم (سامانه نرم افزاری یکپارچه مالیاتی) دارای حساب کاربری و پرونده مالیاتی باشد، اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی از طریق این سامانه نیز قابل انجام می‌باشد.
علاوه بر این موضوع، در برخی مواقع، پرونده مالیاتی مودی دچار اختلاف نظراتی بوده و به شورای حل اختلافات مالیاتی ارجاع می گردد و پرونده مالیاتی مودی متناسب با رای شورای حل اختلافات مالیاتی تصمیم گیری می شود.
این دسته از مودیان، در صورتی که نسبت به رای صادر شده توسط شورای حل اختلافات مالیاتی اعتراض داشته باشند، می توانند اعتراض خود را نیز از طریق سامانه سنیم ثبت و پیگیری نمایند.
در کنار موارد فوق، موارد مربوط به اعتراضات پرونده مالیاتی در کارپوشه مالیاتی مودی ثبت و نگهداری می شوند و مودیان می توانند روند رسیدگی به اعتراضات خود را در سامانه مودیان مالیاتی نیز مشاهده نمایند.
نکته مهمی که مودیان می بایستی نسبت به آن توجه داشته باشند، این است که برگه‌های تشخیص مالیاتی پس از ابلاغ، در صورتی که در مهلت تعیین شده، مورد اعتراض مودی واقع نشوند، به حالت تایید در آمده و برگه های قطعی مالیاتی، متناسب با آن ها صادر شده و به مودی ابلاغ می گردند.
نکته مهم این است که در برگه های قطعی مالیاتی، فرآیند اعتراض دشواری ها و مراحل متعددی دارد؛ لذا پیشنهاد می گردد که مودیان تمامی مندرجات برگه‌های تشخیص مالیاتی خود را به دقت مورد بررسی و صحت سنجی قرار دهند تا حتی الامکان نیازی به ثبت و پیگیری اعتراض نسبت به برگه‌های قطعی مالیاتی نداشته باشند.
در این قسمت به مهلت زمانی که مودی می تواند نسبت به مندرجات برگه تشخیص مالیاتی ابلاغ شده، اعتراض نماید، خواهیم پرداخت.

مهلت اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی

مودیان مالیاتی حداکثر 30 روز از تاریخی که برگه‌های تشخیص مالیاتی به آن ها ابلاغ شده اند، فرصت دارند تا نسبت به مندرجات آن ها اعتراض نمایند.
مودیان می بایستی دقت داشته باشند که این مهلت زمانی از تاریخ ابلاغ برگه تشخیص مالیاتی منظور می گردد، نه از تاریخی که ابلاغیه را مشاهده کرده اند. در اغلب موارد، مودیان چند روز پس از درج ابلاغیه مربوط به برگه تشخیص مالیاتی مودی، به سامانه مراجعه کرده و آن را دریافت می کنند.
برخی از مودیان به اشتباه گمان می کنند که از تاریخی که برگه تشخیص مالیاتی را از سامانه دریافت کرده اند، 30 روز به منظور اعتراض مهلت زمانی دارند. این در حالی است که صرفا تاریخ ابلاغ که در سامانه درج شده است، ملاک عمل می باشد.
نکته مهم دیگر آن است که اگر مودیان در مهلت زمانی مذکور، اعتراض خود را نسبت به برگه تشخیص مالیاتی اعلام نکنند، این ابلاغیه به صورت خودکار، توسط سیستم مالیاتی، تایید شده محسوب خواهد شد و برگه قطعی مالیاتی متناسب با آن صادر و ابلاغ خواهد گردید.

نحوه اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی

چنانچه مودیان نسبت به برگه تشخیص مالیاتی اعتراض دارند، می بایستی اعتراض خود را در سامانه‌هایی که مورد اشاره قرار گرفتند، درج نمایند. علاوه بر روش‌های فوق، مودیان میتوانند نامه درخواست کتبی خود را به شعبه سازمان امور مالیاتی مربوط به محل فعالیت خود ارائه نمایند.
با ثبت درخواست اعتراض، مودیان می توانند دلایل و مستندات خود را به منظور بررسی مجدد مندرجات برگه تشخیص مالیاتی به کارشناس مربوطه ارائه دهند تا تغییرات مورد نظرشان در صورت قانونی بودن، در برگه تشخیص مالیاتی اعمال شوند.
پس از تعیین وضعیت نهایی برگه تشخیص مالیات، برگه قطعی مودیان صادر خواهد شد و مودیان می‌بایستی نسبت به پرداخت بدهی‌های مالیاتی از روش‌هایی که در مقاله پرداخت قبوض مالیاتی به طور کامل معرفی و مورد بررسی قرار گرفته اند، اقدام نمایند.

مهلت زمانی تسویه برگه قطعی مالیات

مودیانی که نسبت به برگه تشخیص مالیاتی ابلاغ شده اعتراض داشته و آن را ثبت کرده اند، دقت داشته باشند که پس از تعیین وضعیت اعتراضات صورت گرفته، بررسی آن ها توسط کارشناسان امور مالیاتی و در نهایت، صدور برگه قطعی مالیاتی، تنها 10 روز فرصت دارند تا برگه قطعی مالیاتی صادر و ابلاغ شده را پرداخت نمایند؛ در غیر اینصورت شامل جریمه خواهند شد.

مراحل اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی

در این قسمت از مقاله، مراحل اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی را به صورت مرحله به مرحله و واضح مورد بررسی قرار خواهیم داد.
مطابق با ماده 238 از قانون مالیات‌های مستقیم، مودی می بایستی حداکثر تا مدت 30 روز پس از ابلاغ برگه تشخیص مالیاتی، درخواست کتبی، مدارک و مستندات خود را ارائه دهد. این امر می تواند توسط خود مودی و یا وکیل حقوقی او انجام گیرد.
کارشناس امور مالیاتی، حداکثر 30 روز نسبت به تاریخ اعلام اعتراض مودی فرصت دارد تا مدارک، مستندات و دلایل ارائه شده از سوی مودی را مورد بررسی قرار دهد.
در صورتی که اظهارات مودی، مطابق با قانون بوده و توسط کارشناس امور مالیاتی مورد تایید واقع شوند، مندرجات برگه تشخیص مالیاتی مورد اعتراض رد شده و اصلاح خواهند شد.
در صورتی که ادعاهای مودی مورد قبول کارشناس امور مالیاتی واقع نگردد، پرونده مالیاتی به شورای حل اختلاف ارسال خواهد شد.
مودیان می بایستی به این موضوع توجه داشته باشند که طبق ماده 239 قانون مالیات های مستقیم، پرداخت برگه تشخیص مالیاتی به منزله تایید آن بوده و منجر به مختومه اعلام شدن اعتراض ثبت شده خواهد شد.
پس از بررسی پرونده مالیاتی مودی در شورای حل اختلاف، نسبت به اعتراض ثبت شده، رای صادر می گردد. اگر رای صادره مورد تایید مودی باشد، پرونده مختومه شده و رای صادر شده می بایستی حداکثر تا 10 روز مورد اجرا قرار گیرد.
در صورتی که مودی نسبت به رای صادره و همچنین رای تجدید نظر اعتراض داشته باشد، می بایستی با شرط قرار دادن وثیقه، پرونده اعتراضی خود را در شورای عالی مالیاتی دنبال کند و حکم نهایی در مورد اعتراض، در این شورا صادر شده که لازم الاجرا خواهد بود.

احتمال تغییر در برگه تشخیص مالیاتی

مطابق با قانون مالیات‌های مستقیم، سازمان امور مالیاتی و دارایی کشور این حق را دارد که در مهلت زمانی تعیین شده توسط قانون، نسبت به تغییر و بروزرسانی برگه تشخیص مالیاتی متناسب با درآمدها، معاملات و یا فعالیت های تجاری که مودی در اظهارنامه خود، آن ها را اعلام نکرده و یا کتمان کرده است، اقدام نماید.
مودیان مالیاتی می بایستی دقت داشته باشند که در صورتی که برگه تشخیص مالیاتی تایید شده و برگه قطعی متناسب با آن صادر شده باشد و حتی اگر مودی، بدهی های مالیاتی خود را متناسب با برگه های قطعی ابلاغ شده پرداخت کرده باشد، سازمان امور مالیاتی می تواند بر حسب یافته های جدید خود، تا مدت زمان حداکثر 5 سال نسبت به اعلام مجدد بدهی نسبت به آن برگه قطعی اقدام نماید.

جمع بندی
در این مقاله سعی بر آن شد تا تمامی نکات و جزئیاتی که مودیان نسبت به برگه تشخیص مالیاتی بدان نیاز دارند، به طور کامل مورد بررسی واقع شوند؛ همچنین مراحل اعتراض به برگه تشخیص مالیاتی و مهلت های زمانی مربوط به آن ها نیز بیان گردید.
شما مودیان عزیز می توانید با مطالعه سایر مقالاتی که برای شما فراهم کرده ایم، با موضوعاتی همچون قوانین سامانه مودیان مالیاتی، حد نصاب مالیاتی سال 1402 و سامانه پرداخت قبوض مالیاتی از آشنایی بیشتری برخوردار شوید.